Fauzia Azim Tahir ayaa BBC-da kala hadlaysay gabadheeda oo koomo ku jirtay ku dhawaad 15 sano. Inanteeda waxaa la yiraahdaa Fakhra Axmed.
Sannadkii 2009, Fakhra Axmed waxa la dhigay cusbitaalka si ay u umusho. Tan iyo markaasna waxay ku jirtay koomo. Laba maalmood ka dib umesheedii, Fakhra ilmaheeda ayaa isna ku dhintay isbitaalka.
Maxkamada sare ee Pakistan oo uu markaasi hogaaminayay Iftikhar Muxamed Chaudhary ayaa ka war heshay dhacdadan iyadoo baaritaan lagu sameeyay geerida Fakhra Axmed, waxaa la sheegay in geerida Fakhra Axmed ay sabab u tahay dayacaad ay ku sameeyeen dhaqaatiirta iyo shaqaalaha caafimaadka ee ka howlgala isbitaal gaar loo leeyahay. .
Aabaha dhalay Fakhra Axmad oo la yirahdo Qazi Ismail Tahir waxa uu yiri: “Dhibaatooyinka ina soo maray iyo xanuunkii na soo maray 15-kan sano hadak lagum sifayn karo”.
Fakhra Axmed waxa ay ka shaqaynaysay bangi ka hor inta aanuay koomo gelin waxa ay sidoo kale daabacday waraaqo cilmi baariseed oo badan.
Aabaha dhalay Fakhara, Qazi Ismaaciil Taahir ayaa sheegay in xitaa markii ay Fakhara u timid gurigiisa si ay u umusho, ay qoreysay majalad cilmi baaris ah oo ay ka codsatay in ay ku soo dirto boostada.
Ismaaciil waxa uu sheegay in Fakhra, oo ah curad afar caruur ah oo uu dhalay, ay ku wacnayd waxbarashada ilaa yaraanteedii.
Fakhra intii ay ka shaqaynaysay Bangiga waxa ay wadday waxbarasho heer sare ah, waxa aanay sidoo kale u faa’iideyn jirtay carruurta doonaysa in ay noqdaan shaqaale Bangi.
Fakhra waxaa la dhalatay laba gabdhood iyo wiil oo dhakhaatiir ah. Walaalkeed Roshan Axmed oo ah walaalkeed ka yar oo dib u xasuusanaya noloshii walaashii ayaa yiri, “Si fiican ayaan u xusuustaa markii ay Fakhra guriga noogu timid iyada oo xaamila ah, waxaan markaas dhiganayay fasalka sagaalaad.
Zubaida, oo ah kalkaaliye caafimaad oo ka tirsan Isbitaalka Nishtar Teaching Hospital ee magaalada Multan, waxay ka shaqaynaysay qaybta ICU in ku dhow 12 sano, waxayna muddadaas la socotay xaaladda Fakhra Axmed.
Zubaida waxay sheegtay in iyada iyo shaqaalaha kale ee cisbitaalku ay ‘xiriir’ wanaagsan la sameeyeen Fakhra.
Zubaydah waxay tiri Fakhra indhaheeda way kala qaadi jirtay, laakiin ma aysan dhaq-dhaqaaqi karin, wax yar ayay fahmi kari jirtay, wax ka fikiri jirtay, inta badana markaan qolka ku jirno, mararka qaarkood indhuhu ayay rogi jirtay oo na soo eegi jirtay.
Qazi Ismaaciil Tahir ayaa yiri “Baaritaano ay sameeyeen Maxkamada Sare ee Pakistan, Ururka Dhakhaatiirta iyo Ilkaha Pakistan iyo Dowlada Punjab waxay ku cadeeyeen in xaalada Fakhar ay sabab u tahay dayaca Dhaqaatiirta iyo Shaqaalaha Isbitaalka gaarka loo leeyahay, balse ilaa iyo hadda ma ogi cid dacwad lagu soo oogay”.
Waxa uu sheegay in Fakhra ay ahayd in ay si caadi ah u umusho, balse waxaa lagu muday ‘irbadda suuxinta’. Waxa diiwaanka ku jira in anaga iyo Fakhra toona ogolaansho laga qaadin.
Qazi Ismaaciil Tahir waxa uu yiri, “Warbixinta baaritaanku waxa kale oo ay cadaysay in aanu jirin nidaam lagula socon karo oo lagu baaro dhiigkarka Fakhara. In muddo ah qofna lama socon xaaladdeedar markay koomada galeysay.
Waxa uu yiri, “Ambalaas ma joogin cisbitaalkaas gaarka loo leeyahay. Ambalaasta dibadda ayaa looga soo wacay.”
Sannadkii 2009-kii, sida uu dhigayo amarka Maxkamadda Sare ee Pakistan, Madaxa Caafimaadka ee Degmada, Guddi baaritaan oo ka kooban saddex xubnood oo uu madax u yahay Iftikhar Xusseen Qureshi ayaa la sameeyay, kuwaas oo warbixintooda ku qoray, “In dhammaan dhibaatooyina Fakhra ay bilaabeen markii ibadda suuxinta ka dib ayna irbada ku durtay umuliso aan khibrad u lahayn suuxdinta, xaaladda bukaanka waa ay ka sii dartay, dhakhtarka haweenka ee joogana wuu cabsaday mana siin karin bukaanka CPR sax ah.”
Warbixintu waxa sidoo kale lagu yiri: “Dhakhtarka haweenka waxa uu wakhti badan ku lumiyey in uu u yeedho dhakhtar kale, dib u dhaca ku yimi neefsiga macmalka ah waxa uu sababay in bukaanka uu dhaawac weyn ka soo gaaro maskaxda”.
Sida laga soo xigtay warbixinta, “waxay ahayd mas’uuliyadda isbitaalka in uu joogo takhtar suuxiya inta lagu jiro xilliga dhalmada.”
Warbixinta ayaa ku eedeysay maamulka isbitaal gaar loo leeyahay oo ku yaalla magaalada Multan inay mas’uul ka yihiin xaaladda Fakhar. Waxa la sheegay in dhakhtarku isna dayacay arrintan.
Waxay waalidkeed sheegeen in lacag ceymiska ay ka heshay Fakhar ay u suurogelisay inay geeyaan isbitaal ku yaalla Shiinaha si wax looga qabto xaaladda gabadhooda balse nasiib darro halkaasna waxba looga soo qaban waayay.
Waxay sheegeen inay dantu ku qasabtay inay halkoodii ku soo noqdaan oo ay geeyaan isbitaalka Multan’s Nishtar Hospital.
Isbitaalka oo ka fogaa gurigooda darteed ayaa waxay guri ka kireysteen meel u dhaw isbitaalka si ay ula socdaan oo ay u caawiyaan xaaladda gabadhooda.
Fakhra hooyadeed waxay had iyo jeer la joogtay isbitaalka muddadaas oo dhan.
“Shan iyo tobankii sano ee la soo dhaafay, hal mar oo kaliya ayaan magaalada ka baxay, markii hooyaday dhimatay,” ayay tiri.
Aabaha dhalay Fakhar, Qazi Ismail Tahir waxa uu leeyahay “Ma dhaheyno dhamaan dhakhaatiirta iyo shaqaalaha caafimaadku waa kuwa dayaca bukaanadooda, laakiin waa in aan xasuusannaa in aanay xirfaddan meelna uga banaanayn dayacaad iyo khaladaad”.
Waxa uu yiri “Waxa aanu doonaynaa in sheekadeenii 15-ka sano ahayd ay maqlaan dhakhaatiirta iyo hawl-wadeennada caafimaadka ee dalka oo dhan si aanay mustaqbalka cid kale u soo gaarin xanuunka iyo dhibaatada qoyskayagu soo food saartay”.
bbcsomali